Licznik energii elektrycznej- Czym jest, dlaczego jest potrzebny i jak go odczytywać?

Licznik energii elektrycznej to nieodłączny element każdego obiektu korzystającego z prądu. Szczególnego znaczenia zyskuje on w kontekście fotowoltaiki. Jaki licznik stosuje się przy instalacjach PV? Do czego służy i jak sprawdzić licznik prądu współpracujący z fotowoltaiką? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Czym jest licznik energii elektrycznej do fotowoltaiki?

Jak sama nazwa wskazuje, licznik energii elektrycznej to urządzenie służące do pomiaru ilości prądu w gospodarstwie domowym. Jednym z zadań licznika prądu jest zwykle pomiar zużytej energii. W przypadku fotowoltaiki konieczne jest zainstalowanie licznika dwukierunkowego. Mierzy on nie tylko ilość energii pobranej z sieci energetycznej, ale też ilość energii oddanej do sieci. Stan licznika dwukierunkowego umożliwia uczciwe rozliczenia prosumenta z siecią.

Kto montuje licznik prądu do fotowoltaiki?

Montaż licznika do fotowoltaiki to zadanie operatora sieci dystrybucyjnej. Po zainstalowaniu systemu fotowoltaicznego powinieneś złożyć odpowiedni wniosek do operatora, który wymieni klasyczny licznik prądu na dwukierunkowy licznik energii elektrycznej. Od momentu złożenia wniosku operator ma 30 dni na realizację montażu. Cała procedura jest bezpłatna dla prosumenta.

Zabezpieczenia skrzynki na licznik elektryczny – jak dbać o instalację?

Odpowiednie zabezpieczenie licznika zużycia prądu jest niezwykle ważne dla jego trwałości i poprawnego działania. Najważniejsze jest zastosowanie skrzynki na licznik elektryczny. Zabezpieczenie tego typu jest szczególnie potrzebne w miejscach narażonych na trudne warunki atmosferyczne, takie jak deszcz, śnieg czy wysoka wilgotność. Warto regularnie sprawdzać stan obudowy i uszczelnienia, aby uniknąć uszkodzeń samego licznika. Dobrze zabezpieczona skrzynka na licznik elektryczny chroni również przed przypadkowym uszkodzeniem instalacji i ingerencją osób trzecich, zwiększając bezpieczeństwo oraz trwałość całego systemu.

Dlaczego liczniki prądu do fotowoltaiki są potrzebne?

Licznik dwukierunkowy jest niezbędnym elementem systemu fotowoltaicznego, ponieważ kody licznika dwukierunkowego pozwalają sprawdzać ilość energii oddawanej do operatora sieci oraz tej, która jest od niego odbierana. Dzięki niemu możliwe jest precyzyjne rozliczenie z dostawcą energii.

Rodzaje liczników energii elektrycznej

Na rynku są dostępne różne rodzaje liczników energii elektrycznej. Podziałów można dokonać poprzez zastosowanie różnorodnych kryteriów. Ważne, abyś znał poniższe nazwy:

  • Licznik jednokierunkowy – licznik prądu jednokierunkowy służy do pomiaru wyłącznie ilości energii pobieranej z sieci. Jest stosowany w gospodarstwach bez fotowoltaiki i pozwala operatorowi na precyzyjne rozliczenie zużycia energii elektrycznej. Nie rejestruje on jednak nadwyżek energii, które mogłyby zostać oddane do sieci.
  • Licznik dwukierunkowy – niezbędny w systemach fotowoltaicznych. Mierzy zarówno stan licznika prądu zużywanego z sieci, jak i energię oddaną do niej. Dzięki temu możliwe jest rozliczenie prosumenta, który produkuje prąd i oddaje nadwyżki do operatora.
  • Liczniki mechaniczne – starsze modele liczników, działające na zasadzie mechanicznego obracania tarczy pod wpływem przepływającego prądu. Chociaż nadal spotykane, są mniej precyzyjne i trudniejsze w obsłudze, szczególnie przy odczytach dwukierunkowych.
  • Liczniki elektroniczne – nowoczesne urządzenia cyfrowe, umożliwiające bardziej szczegółowy odczyt licznika energii oraz automatyczny przesył danych do operatora. Dodatkowe funkcje, takie jak odczyt zdalny, zwiększają wygodę użytkowania, a także precyzję rozliczeń.

Czy warto inwestować w inteligentne liczniki energii?

Inteligentny licznik elektryczny z funkcją zdalnego monitorowania to nowoczesne rozwiązanie, umożliwiające bieżące śledzenie zużycia energii oraz automatyczny odczyt licznika przez operatora. Dzięki temu użytkownik ma lepszą kontrolę nad zużyciem prądu i może szybciej reagować na ewentualne anomalie. Dodatkowo taki licznik prądu ułatwia rozliczenie z dostawcą energii, zwiększając wygodę użytkowania i precyzyjność danych.

Na czym polega odczyt licznika?

Zastanawiasz się, jak odczytać stan licznika prądu? Spieszymy z pomocą, przedstawiając najważniejsze symbole na liczniku energii elektrycznej.Kody licznika energii elektrycznej stosowanego w instalacjach fotowoltaicznych wyświetlają tzw. kody OBIS:

  • 1.8.0 – wskazuje całkowitą ilość energii pobranej z sieci przez gospodarstwo domowe, czyli sumę zużytej energii elektrycznej;
  • 2.8.0 – pokazuje ilość energii oddanej do sieci, czyli prąd wyprodukowany przez instalację fotowoltaiczną i przekazany z powrotem do sieci energetycznej.

Powyższe kody pozwalają na dokładne monitorowanie zużycia i produkcji energii. Aby odczytać stan licznika prądu, należy notować wartości kodów OBIS w określonych odstępach czasu. Porównując te wartości z poprzednimi odczytami, można obliczyć, ile energii pobrano z sieci, a ile oddano. Regularne monitorowanie tych danych pomaga zrozumieć, czy gospodarstwo zużywa więcej energii, niż produkuje. Warto również analizować, w jakich porach dnia zużycie energii jest największe, aby lepiej dostosować zużycie do okresów produkcji z instalacji fotowoltaicznej.

Instalacja fotowoltaiczna

Rozliczenie energii z siecią

Licznik dwukierunkowy umożliwia rozliczenie energii z siecią w systemie net-billing. W tym systemie prosument sprzedaje nadwyżki energii do sieci, a gdy potrzebuje prądu, odkupuje go po cenie rynkowej. System ten obowiązuje nowych użytkowników instalacji fotowoltaicznych. Z kolei starsi prosumenci mogą korzystać z systemu net-metering, który pozwala na bilansowanie energii: za każdą kilowatogodzinę oddaną do sieci można odebrać od 70% do 80% tej ilości prądu. Net-metering jest dostępny dla użytkowników, którzy zgłosili instalację przed 1 kwietnia 2022 roku.

Jak zmniejszyć ilość zużywanej energii?

Aby zminimalizować ilość energii oddawanej do sieci i zmaksymalizować korzyści z fotowoltaiki, warto zwiększyć tzw. autokonsumpcję, czyli zużycie energii wyprodukowanej przez panele PV. Oto kilka sposobów na to, aby stan licznika prądu był niższy:

  • Montaż magazynu energii – magazyn energii przechowuje nadwyżki prądu wyprodukowanego przez panele fotowoltaiczne, które nie zostały zużyte na bieżąco. Dzięki temu możliwe jest wykorzystanie zgromadzonej energii w okresach, gdy panele nie produkują prądu, np. w nocy czy w pochmurne dni. Magazyny energii zwiększają autokonsumpcję, minimalizując ilość energii oddawanej do sieci i zmniejszając ilość prądu, który trzeba kupić od dostawcy.
  • Montaż pompy ciepła – pompy ciepła to urządzenia służące do ogrzewania budynków oraz wody użytkowej. Wykorzystują energię elektryczną, co sprawia, że w połączeniu z fotowoltaiką stają się efektywnym sposobem na zwiększenie autokonsumpcji. Zamiast oddawać nadwyżkę energii do sieci, możesz ją zużywać na potrzeby ogrzewania, obniżając koszty związane z zakupem energii z zewnątrz. Dzięki pompie licznik poboru prądu z sieci z pewnością będzie wskazywał niższe wartości.
  • Ładowanie samochodu elektrycznego z fotowoltaiki – instalacja stacji ładowania samochodu w domu umożliwia wykorzystanie energii produkowanej przez fotowoltaikę do zasilania pojazdu elektrycznego. Jest to nie tylko sposób na zwiększenie autokonsumpcji, ale również na obniżenie kosztów eksploatacji auta. Tym sposobem możesz w pełni wykorzystać nadwyżkę energii słonecznej, zmniejszając konieczność jej oddawania do sieci oraz zyskując ekologiczne źródło energii do napędu auta. Nasza firma oferuje budowę carportów, czyli stacji ładowania pojazdów elektrycznych. 

Telemechanika fotowoltaiki a niższe wskaźniki licznika energii elektrycznej

Telemechanika fotowoltaiki to system zdalnego monitorowania i zarządzania instalacją fotowoltaiczną, umożliwiający pełną kontrolę nad jej działaniem. Dzięki telemechanice można na bieżąco śledzić produkcję oraz zużycie energii, co pozwala na zwiększenie autokonsumpcji. Automatyczne dostosowanie pracy urządzeń, takich jak pompy ciepła czy stacje ładowania samochodów elektrycznych, to sposób, aby efektywnie wykorzystywać wyprodukowaną energię. Tym samym telemechanika wpływa na niższe wskaźniki na liczniku energii elektrycznej i zmniejsza zależność od sieci. Jeśli zainteresował Cię ten temat, dowiedz się więcej na temat tego, czym jest telemechanika na naszej stronie.


Dwukierunkowy licznik prądu to nieodłączny element instalacji fotowoltaicznej. Pozwala precyzyjnie monitorować zużycie i produkcję energii. Prawidłowe zarządzanie tymi danymi, w połączeniu z innymi rozwiązaniami, takimi jak telemechanika czy magazyn energii, może znacząco zwiększyć efektywność autokonsumpcji i obniżyć koszty związane z zakupem prądu z sieci.